Πετρούνιας: «Ο Παναθηναϊκός πάντα πρωτοπόρος»

Πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει ένας ψυχολόγος σε ένα αθλητικό σωματείο και τι σημαίνει να είναι υπεύθυνος της ψυχολογικής προετοιμασίας των αθλητών; Τι σημαίνει αθλητική ψυχολογία και πως μπορεί ένα παιδί να προετοιμαστεί κατάλληλα για να γίνει Πρωταθλητής; Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς για να έχουν ευτυχισμένα παιδιά, εκτός από… μεγάλους αθλητές;

Για όλα αυτά και ακόμη περισσότερα μιλάει στην «Πράσινη» ο ψυχολόγος του Παναθηναϊκού ΑΟ, Δημήτρης Πετρούνιας!

Ο σύμβουλος του «τριφυλλιού» μεταπήδησε από τον κλάδο των μαθηματικών, όπου ήταν οι αρχικές του σπουδές, στην ψυχολογία, και μετά το ΕΚΠΑ, πήγε στο τμήμα Ψυχολογίας στο University of East London και μετέπειτα ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Κλινικής-Κοινοτικής Ψυχολογίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο. H αγάπη του για τον αθλητισμό τον ώθησε να εξειδικευτεί στην Αθλητική Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Hamilton αλλά και να επιμορφωθεί εξ αποστάσεως στο Barcelona soccer coaches clinic αποκτώντας γνώση, που μετέπειτα αποδείχθηκε πολύτιμη, αποκτώντας και πιστοποίηση προπονητή από την UEFA. Παράλληλα με τις συνεχείς δράσεις που οργανώνει στον Παναθηναϊκό, ολοκλήρωσε επιτυχώς τις εξειδικεύσεις της Παιδοψυχολογίας-Παιδοψυχιατρικής και του Οικογενειακού Δικαίου για Κοινωνικούς επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και στη συνέχεια το Life Coaching.
Ο ψυχολόγος του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου, Δημήτρης Πετρούνιας, ο οποίος είναι και ψυχολόγος της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής, όπως ήταν αναμενόμενο έχει αναλάβει και ένα μεγάλο μέρος από την ίδρυση του σωματείου Παναθηναϊκός ΑμέΑ.

Πολύς κόσμος δεν γνωρίζει τι σημαίνει αθλητική ψυχολογία, μπορείτε να μας πείτε δύο λόγια γι’ αυτόν τον κλάδο που έχει μπει τα τελευταία χρόνια στον αθλητισμό;

«Γενικότερα θα μπορούσαμε να ορίσουμε πως η αθλητική ψυχολογία είναι η επιστήμη που εξετάζει τις ψυχολογικές διαδικασίες και στρατηγικές μέσω των οποίων οι αθλητές στοχεύουν στη μεγιστοποίηση της απόδοσης τους. Μια υψηλή αθλητική επίδοση στηρίζεται εξίσου στα φυσικά προσόντα και στις ψυχικές ικανότητες του αθλητή. Όσο καλός και δυνατός αν είσαι για παράδειγμα στα πόδια αν δεν έχεις μάθει να διαχειρίζεσαι το άγχος σου τότε την κρίσιμη στιγμή θα αποτύχεις γιατί θα κάνεις την λάθος επιλογή. Στην καθημερινότητα άλλωστε κατά την διάρκεια ενός αγώνα ακούμε αρκετές φορές από δημοσιογράφους και φιλάθλους εκφράσεις όπως «είχε την ψυχολογία με το μέρος του» , «είναι ομάδα ψυχολογίας», «η αρχική αστοχία στα σουτ τον επηρέασε ψυχολογικά» κ.ά. οπότε έχει περάσει στην συνείδηση του κόσμου η σημαντικότητα της. Όσο αφορά την διάδοση της αθλητικής ψυχολογίας πολλές προηγμένες αθλητικά χώρες διέθεταν αθλητικούς ψυχολόγους εδώ και πολλές δεκαετίες, ενώ μόνο τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας κι άλλες ομάδες, εκτός φυσικά του Παναθηναϊκού, ο οποίος ήταν ο πρώτος σύλλογος με αθλητικό ψυχολόγο, αντιλήφθηκαν την σημαντικότητα της ψυχοπνευματικής προετοιμασίας».

Τι θα θέλατε να πετύχετε μέχρι το τέλος της χρονιάς;

«Από την αρχή της χρονιάς γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια κι όλοι κινούμαστε βάσει αυστηρού προγραμματισμού και στόχων. Η αγωνιστική εικόνα μας σε όλα τα αθλήματα έχει βελτιωθεί και δεν είναι τυχαίο πως τις τελευταίες βδομάδες δεν έχουμε γνωρίσει την ήττα σε κανένα ομαδικό άθλημα. Η προσωπική μου προσδοκία είναι να επιτευχθούν όλοι οι στόχοι που θέσαμε, με υγιείς αθλητές».

Πως αισθάνεστε που ο Παναθηναϊκός πρωτοπορεί και στην ίδρυση του σωματείου ΑμεΑ Παναθηναϊκός και είστε μέλος αυτής της προσπάθειας;

«Ως φίλαθλος της ομάδας αλλά και ως μέλος του επιτελείου της νιώθω υπερήφανος για αυτή την ενέργεια. Η διοίκηση με τον κ. Δημήτρη Γιαννακόπουλο αγκάλιασε από την αρχή αυτήν την τόσο σημαντική για την κοινωνία πρωτοβουλία και αυτό αποτελεί δείγμα στο που θα πορευτεί ο σύλλογος υπό την νέα διοίκηση. Κι επειδή η προσπάθεια έχει ονοματεπώνυμο ο κ. Σταύρος Ντίνος και ο κ. Άγγελος Σκλαβουνάκης είναι οι συνοδοιπόροι σε αυτή την τόσο σημαντική προσπάθεια που ξεκινήσαμε από κοινού. Ο Παναθηναϊκός αποδεικνύει για ακόμα μια φορά πως προάγει ήθος και οι αρχές του είναι βασισμένες σε ιδανικά. Η συγκεκριμένη προσπάθεια έχει ως στόχο κυρίως την κοινωνική ενσωμάτωση ατόμων που απέκτησαν κάποιου είδους αναπηρία κι αποτραβήχτηκαν από την καθημερινότητα. Με σεβασμό στην ανθρώπινη αξία της ισονομίας είμαστε εδώ να δεχθούμε τον αυριανό αθλητή που θα μας εκπροσωπήσει με το τριφύλλι στο στήθος. Δεν μας ενδιαφέρει αν έχει αγωνιστεί στο παρελθόν ή αν είναι καλός αθλητής αλλά του δίνουμε την δυνατότητα να ενταχθεί και να δραστηριοποιηθεί σε μια νέα οικογένεια, την Παναθηναϊκή οικογένεια.
Επίσης θεωρώ αξιοσημείωτο να αναφέρω πως ο Παναθηναϊκός διαθέτει αρκετά χρόνια ομοσπονδιακούς προπονητές κι επιστημονικό επιτελείο που συνεργαζόμαστε με Παραολυμπιονίκες και Παγκόσμιους πρωταθλητές Αμεα. Ανήκουμε στο τεχνικό επιτελείο της Παραολυμπιακής ομάδας οπότε γνωρίζουμε το πως θα δομηθεί ορθά αυτό το εγχείρημα».

Τι θα θέλατε να πείτε στους αθλητές που δεν μπορούν ακόμη να διαχειριστούν το βάρος μια φανέλας;

«Είναι δεδομένο πως θα υπάρχουν πάντα εκείνοι αθλητές που θα είναι φυγόπονοι, θα μεμψιμοιρούν, θα προβάλουν το «εγώ» αντί του «εμείς», θα έχουν μέτρια απόδοση γιατί είτε δεν έχουν αντιληφθεί σε ποιο σύλλογο αγωνίζονται είτε βιώνουν το βάρος της επιλογής τους. Για την πρώτη κατηγορία αθλητών αν δεν αλλάξουν νοοτροπία πάντα θα στοχεύουν εκεί που δεν μπορούν να φτάσουν, πάντα θ’ αναζητούν ουρανούς που δεν τους ανήκουν. Κάποιοι μάλιστα θ’ απογοητεύονται και θα εγκαταλείπουν κι έτσι δε θα δουν ποτέ τα «θαύματα» ενώ κάποιοι άλλοι την ίδια περίοδο θα τα δημιουργούν. Η αλλαγή νοοτροπίας σε αυτούς τους αθλητές έχει να κάνει με το «παίξε με τα πόδια στο έδαφος και κράτα το κεφάλι ψηλά» ώστε να αντιληφθούν πως με το να είσαι παίκτης μιας ομάδας όπως ο Παναθηναϊκός έχει απαιτήσεις καθημερινά. Βρίσκεσαι σε σύλλογο που πρωταγωνιστεί οπότε οφείλεις να είσαι πρωταγωνιστής στον ρόλο που σου αναθέτει ο προπονητής σου. Αν νομίζεις πως ξαφνικά είσαι ο υπερπαίκτης επειδή απλά φόρεσες την εμφάνιση της ομάδας που όλοι ονειρεύονται θα απογοητεύσεις και θα απογοητευτείς. Όσο αφορά τώρα την κατηγορία αθλητών που βιώνουν προαγωνιστικό ή αγωνιστικό άγχος επειδή γνωρίζουν που ανήκουν και επιθυμούν να αποδείξουν την αξία τους ο καθημερινός προγραμματισμός, οι εντατικές προπονήσεις και οι νοερές απεικονίσεις που θα κάνουν μαζί με τον ειδικό θα τους βοηθήσει σημαντικά να αγχολυθούν ώστε να έχουν step by step την απόδοση που επιθυμούν».

Απευθυνόμενος στους γονείς των αθλητών, τι θα θέλατε να τους πείτε ώστε τα παιδιά τους να γίνουν επιτυχημένοι σε ότι κάνουν;

«Οι γονείς με την συμπεριφορά τους αρκετές φορές μόνο βοήθεια δεν προσφέρουν στα παιδιά τους και όχι επειδή δεν τα αγαπούν, αλλά γιατί θέλουν να ορίσουν εκείνοι την τύχη τους, χωρίς να αφήσουν το παιδί να εξελιχθεί με τις δικές του ικανότητες. Πιο ισχυρή λέξη από το «ΘΕΛΩ» δεν υπάρχει οπότε όταν η επιθυμία του παιδιού είναι λόγω χειριστικής μεταχείρισης τότε είναι αναιμική και συνήθως χωρίς αποτέλεσμα. Το παιδί από την άλλη που έχει ισχυρή θέληση θα ανταπεξέλθει σε κάθε είδους δυσκολία και θα πετύχει γενικότερα στην ζωή του. Επίσης σημαντικό είναι τα παιδιά να μάθουν να είναι υπεύθυνα. Πάνω σε αυτό θα παραθέσω ένα παράδειγμα, όταν ένα παιδί 6 ετών ξεχάσει τα αθλητικά του υποδήματα σπίτι και σας καλέσει να τα φέρετε όσο κι αν το επιθυμείτε μην το κάνετε. Εκείνη η μέρα θα βοηθήσει το παιδί σας να γίνει πιο υπεύθυνο, αφού έχασε μια προπόνηση καθώς την κοιτούσε από τον πάγκο. Πιστέψτε με, την επόμενη φορά το πρώτο που θα κάνει είναι να τοποθετήσει τα αθλητικά παπούτσια του στην τσάντα. Τέλος το παιδί πρέπει να μεγαλώνει με αξίες και ιδανικά. Είναι σημαντική η νίκη αλλά πιο σημαντικό είναι πως την κατακτάς».

Θα ήθελα να μας ενημερώσετε επίσης για τις διαφορές των ανδρικών με τις γυναικείες ομάδες όσον αφορά στο θέμα της ψυχολογίας; Και πως μπορεί να επιτευχθεί η διαχείριση των συναισθημάτων μέσα σε τέτοια σύνολα;

«Η πραγματικότητα είναι πως υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο διαχείρισης αντρικών με γυναικείων ομάδων για αρκετούς λόγους οπότε κάθε φορά απαιτείται να προσαρμόζεσαι στις ανάγκες της κάθε ομάδας. Η πρώτη βασική διαφοροποίηση αφορά την δομή του εγκεφάλου. Οι νευροεπιστήμονες βάσει ερευνών ανακάλυψαν πως υπάρχουν διαφορές στην πυκνότητα των συνάψεων που συνδέουν τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου γεγονός που μπορεί να εξηγήσει τις διαφορές στις τρόπο σκέψης των δύο φύλων. Ακόμα και όταν επιδεικνύουν το ίδιο επίπεδο ευφυίας ξεχωρίζουν σε διαφορετικές νοητικές λειτουργίες π.χ. οι άνδρες υπερτερούν στην αντίληψη του χώρου και οι γυναίκες στη λεκτική μνήμη. Επίσης οι εγκέφαλοι των ανδρών έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν καλύτερα ενιαία καθήκοντα ενώ οι εγκέφαλοι των γυναικών έχουν σχεδιαστεί για να πραγματοποιούν πολλές εργασίες ταυτόχρονα. Μια ακόμα διαφοροποίηση είναι το θέμα των ορμονών όπου κυρίως επηρεάζουν την ψυχολογία των γυναικών κι εκεί χρειάζεται μια διαφορετική αντιμετώπιση. Προανέφερα δύο βασικούς λόγους που πραγματικά απαιτείται διαφορετική διαχείριση. Η εμπειρία αρκετών χρόνων μου έχει δείξει πως η σωστή νοερή προετοιμασία ανά περίπτωση και οι ασκήσεις σύμπνοιας-ομαδικότητας, ώστε να ενισχύεται και η αυτοπεποίθηση πολυπαραγοντικά, βοηθούν στην βελτιστοποίηση της απόδοσης. Επίσης σημαντικός παράγοντας στην σωστή διαχείριση είναι και η ποιότητα χαρακτήρα του παίκτη. Πραγματικά τα τμήματά μας αποτελούνται από αθλητές και αθλήτριες με ήθος, δημιουργώντας μόνο υγιή πρότυπα για την νέα γενιά. Δηλώνω υπερήφανος και ευλογημένος για αυτή μας την συνύπαρξη».