«I died a hundred times»

Στην ουσία είναι ο μονόλογος ενός δημοσιογράφου, που ηχογραφεί σε μικρό κασετοφωνάκι τις σκέψεις του, για να τις χρησιμοποιήσει για το άρθρο του.

Λέει πως τα εισιτήρια έχουν πουληθεί όλα, αλλά οι Ντορς δεν μετράνε πια. Ο τελευταίος δίσκος είναι εμπορικός, ο Μόρισον είναι χάλια και πέφτει κάθε βράδυ απ’τη σκηνή.

Η σκηνή λήγει με τον δημοσιογράφο να λέει: «Οπότε η ερώτηση που κάνω στον εαυτό μου είναι η εξής: Γιατί βρίσκομαι εδώ; Είναι διασκεδαστικές οι κηδείες;»

«Ακυρη η Έιμι»

Πολλά χρόνια αργότερα, Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011. Έχω ήδη βρει εισιτήρια για τη συναυλία της Τετάρτης, θα πάω στο Φάληρο να δω Μόμπι και Έιμι Γουάινχαουζ. Κάθομαι στον υπολογιστή, ετοιμάζομαι να φύγω για την εκπομπή και συζητάω στο msn. Ξαφνικά, μου έρχεται η είδηση στο chat: «Άκυρη η Έιμι γι’αύριο, δεν θά’ρθει, μόνο Μόμπι θα δούμε». Γελάμε, το συζητάμε, κάνουμε αστεία.

Μπαίνω σε σάιτ να ενημερωθώ. Τελευταία στάση της περιοδείας της ήταν στο Βελιγράδι. Η Γουάινχαουζ δεν βλεπόταν. Παραμιλούσε, παραπατούσε, παράπαιε. Της έπεσε το μικρόφωνο, την αποδοκίμαζαν 22.000 θεατές. Βγήκε επίσημη ανακοίνωση, που λέει πως ζητά συγνώμη από τους θεατές που ακυρώνει τις συναυλίες σε Κωνσταντινούπολη κι Αθήνα, αλλά η ακύρωση είναι σωστή, αφού δεν μπορεί να εμφανιστεί στο μάξιμουμ των δυνατοτήτων της. Υπάρχουν και βίντεο, αλλά δεν κάνω κλικ να τα δω.

Άκυρη η Έιμι, λοιπόν. Χαίρομαι, το προτιμώ. Δεν είναι πως δεν μ’αρέσουν τα τραγούδια της, ούτε πως σκέφτομαι πως δεν θα είναι καλή, άρα καλύτερα που δεν θά’ρθει. Είναι που αν τελικώς ερχόταν, θα πήγαινα στη συναυλία μ’ένα σφίξιμο στο στομάχι.

Η κηδεία

Δεν θέλω να δω κάποιον να υποφέρει, ειδικά όταν είναι τόσο βέβαιος και σίγουρος ο διασυρμός του, που στην ουσία το να είσαι θεατής αποτελεί επιλογή σου. Δεν είναι «πάμε και βλέπουμε πως θα είναι», είναι «αν έρθει, σίγουρα θα διασυρθεί». Δεν θέλω να είμαι εκεί, να την βλέπω να διασύρεται, να ξεφτιλίζεται. Δεν θέλω να είμαι εκεί όταν αποδοκιμάζεται, όταν δακρύζει, όταν δεν ξέρει τι να πει και να τι να κάνει, όταν δεν ξέρει τα λόγια, όταν πεθαίνει έναν δημόσιο θάνατο.

Σκέφτομαι πως είναι πιθανό να γίνω ενεργό κομμάτι των αποδοκιμασιών. Να παρασυρθώ ο μαλάκας και να την βρίσω, να την γιουχάρω. Και σκέφτομαι πως αν τα καταφέρω και δεν παρασυρθώ, αν δεν γίνω ενεργό μέλος του όχλου που θα την διαπομπεύει, τότε δεν θα μου μένει άλλη επιλογή από το να βάλω τα κλάματα μπροστά στο θέαμά της ή να φύγω. Ή και τα δύο μαζί.

Εκατό φορές

Όταν στο «Back to black» έγραφε και τραγουδούσε το «I died a hundred times», μιλούσε για έναν χωρισμό της. Αυτόν που ενέπνευσε όχι μόνο το συγκεκριμένο τραγούδι, αλλά ολόκληρο το δίσκο του 2006, αυτόν που την διέλυσε και ενέπνευσε το μεγαλύτερο κομμάτι του δίσκου που την εκτόξευσε και μας μάγεψε.

Πέντε χρόνια μετά, τραγουδάς το «Πέθανα εκατό φορές» και το μυαλό σου δεν πάει σε χωρισμούς και μελλοδράματα. Πάει στους «θανάτους» που έζησε, κάθε φορά που κατάρρεε χωρίς να την βλέπει κανείς, αλλά, κυρίως, κάθε φορά που «πέθαινε» όταν διαλυόταν επί σκηνής, όπως στο Βελιγράδι. Οι κηδείες δεν είναι διασκεδαστικές, πόσω μάλλον οι δημόσιοι «θάνατοι».

Αναρωτιέσαι, τι θα ήταν «καλύτερο». Να φύγει όπως έφυγε ή να συνεχίσει να προσθέτει κι άλλους τέτοιους «θανάτους» στη ζωή της. Ναι, εννοείται πως προτιμότερη όλων θα ήταν μια τρίτη επιλογή. Να γινόταν καλά, να έβγαινε από τον μονόδρομο που αν τον πάρεις δεν σε βλέπουν να γυρίζεις πίσω. Δεν βγήκε, όμως. Δεν είχε την τύχη άλλων που επέζησαν πολλών OD, δεν είχε δίπλα της ανθρώπους να της πουν «όχι» και να το πετύχουν, αλλά πάνω απ’όλα, δεν τό’χε μέσα της.

No, no, no

Όταν φτάνεις στον πάτο που έφτασε, είτε αρχίζεις απεγνωσμένα να παλεύεις όσο και όπως μπορείς για να βγεις στην επιφάνεια, είτε απλώς συνεχίζεις να ζεις αυτό που δεν είναι ζωή, ελπίζοντας σ’ένα τέλος. Το κορίτσι που τύφλωσε τον κόσμο με το ταλέντο και τη φωνή της, δεν τό’χε μέσα της, μας τό’χε πει από τότε, «no, no, no». Γι’αυτήν η ασθένεια ήταν ανίατη κι ο δρόμος ήταν μονόδρομος, χωρίς δυνατότητες για u-turn.

Μοιραία, μετά από δεκάδες «θανάτους» έφτασε και σ’αυτόν που δεν έχει εισαγωγικά. Δικαίωσε τους γονείς της, που χρόνια πριν έλεγαν πως δεν θα την βγάλει, αν συνεχίσει έτσι. Τον Μόμπι, που ήταν μαζί της στον τελευταίο της «θάνατο» στο Βελιγράδι, κι είχε γράψει τότε στο Twitter το εξής: «Δεν ξέρω την Έιμι Γουάινχαουζ, αλλά ειλικρινά εύχομαι πως κάποιος κοντά της μπορεί να παρέμβει και να την βοηθήσει. Σου ραγίζει την καρδιά.»

Το τηλέφωνο θα χτυπήσει

Σας αφήνω με δύο διαφορετικά βίντεο του ίδιου τραγουδιού, αλλά όχι του «ίδιου ανθρώπου». Και με τα λόγια με το οποία έκλεισε το κείμενο που έγραψε για την Γουάινχαουζ, ο φίλος της Ράσελ Μπραντ:

«Κάποιοι δεν έχουν το ταλέντο της Έιμι, του Τζιμ, του Κερτ ή της Τζάνις. Κάποιοι έχουν μόνο την κατάθλιψη. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε την κατάσταση, όχι σαν ένα έγκλημα ή μια χαριτωμένη ιδιοτροπία, αλλά σαν μια αρρώστια που σκοτώνει. Να δούμε ξανά τον τρόπο που βλέπει τους χρήστες η κοινωνία, όχι σαν εγκληματίες, αλλά ως αρρώστους που χρειάζονται βοήθεια.

Δεν ξέρουμε όλοι μας ανθρώπους με το εκπληκτικό ταλέντο της Έιμι, αλλά όλοι ξέρουμε αλκοολικούς ή ναρκομανείς. Όλοι τους χρειάζονται βοήθεια κι η βοήθεια είναι εκεί έξω. Το μόνο που χρειάζεται είναι να κάνουν ένα τηλεφώνημα. Ή όχι. Σε κάθε περίπτωση, ένα τηλεφώνημα θα γίνει σίγουρα.»