Ο ρατσισμός και η στρογγυλή Θεά...

Όλα ξεκίνησαν με τη μεταγραφή του Πήτερ Οντεμβίγκι από τη Λοκομοτίβ Μόσχας στην αγγλική Ουέστ Μπρομ. Ο νιγηριανός ποδοσφαιριστής άφησε πολλούς από τους οπαδούς της ρωσικής ομάδας δυσαρεστημένους με την παρουσία του στο εγχώριο πρωτάθλημα, οι οποίοι θεώρησαν την απομάκρυνσή του θετική κίνηση για την ομάδα τους, και ανάρτησαν στο γήπεδό της πανό που έφερε την επιγραφή «Ευχαριστούμε Ουέστ Μπρομ». 

Το πανό θα περνούσε απαρατήρητο αν δε συνοδευόταν από την απεικόνιση μίας μπανάνας. Η εικόνα έφτασε στα χέρια οπαδών της Ουέστ Μπρομ, οι οποίοι δυσαρεστήθηκαν με τον ρατσιστικό συμβολισμό και την προώθησαν στην εφημερίδα The Sun, γνωστή αγγλική ταμπλόιντ. Ερευνώντας την ιστορία, η εφημερίδα έφτασε ως τον Υπουργό Αθλητισμού της Μεγάλης Βρετανίας, Χιου Ρόμπερτσον, ο οποίος δήλωσε πως «Ο ρατσισμός δεν έχει θέση στο ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό, γενικά.

Αν υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν το γεγονός, θα ήθελα οι υπεύθυνες αρχές να ακολουθήσουν σκληρά μέτρα», ενώ ο πρόεδρος της ένωσης φιλάθλων της Αγγλίας, Κέβιν Μάιλς προσέθεσε πως μία χώρα με φιλάθλους που διατηρούν αυτού του είδους τις πεποιθήσεις, δεν μπορεί να υπολογίζεται σοβαρά για τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ο ίδιος ο Πήτερ Οντεμβίγκι εξέφρασε τη γνώμη πως η Ρωσία δεν είναι έτοιμη να φιλοξενήσει μία διοργάνωση που θα φέρει στη χώρα αθλητές και φιλάθλους από όλον τον κόσμο.

Παρότι το συγκεκριμένο γεγονός έφτασε στο φως της δημοσιότητας τις μέρες που βρισκόταν στη Ρωσία η επιτροπή της FIFA, τέτοιες εκδηλώσεις αποτελούν μάλλον τον κανόνα και όχι την εξαίρεση στα γήπεδα της χώρας. Ο Σερζ Μπράνκο, πρώην ποδοσφαιριστής της Σίνικ και της Κρίλια Σοβιέτοφ (αλλά και του Λεβαδιακού), μιλώντας από το πέρασμά του από τη Ρωσία ανέφερε:

«Άκουγα από τις κερκίδες τους οπαδούς να κραυγάζουν σαν μαϊμούδες και μου πετούσαν μπουκάλια και μπανάνες. Δε με δέχονταν λόγω του χρώματός μου», ωστόσο συμπλήρωσε πως αυτό δε συμβαίνει μόνο στη Ρωσία. «Συμπατριώτες μου έχουν γνωρίσει παρόμοια αντιμετώπιση και στην Ισπανία και στην Ιταλία». Της ίδιας γνώμης είναι και ο Ζερί-Κριστιάν Τσουισέ ο οποίος είχε δηλώσει: «Και πού δεν υπάρχει ρατσισμός; Νομίζετε ότι στην Αφρική όλοι οι αφρικανοί αγαπούν τους λευκούς; Δεν είναι έτσι. Το ίδιο συμβαίνει και στη Γαλλία, στη Γερμανία και στην Αμερική».

Ο πρώην παίκτης της Δυναμό, Πασκάλ Μεντί είχε μιλήσει για την επίθεση που δέχτηκε ύστερα από τον πρώτο του αγώνα με την ομάδα της Μόσχας: «Μου επιτέθηκαν λίγο πριν φτάσω στο σπίτι μου. Ήμουν τυχερός που είμαι γρήγορος και κατάφερα να τους ξεφύγω. Αυτή ήταν η πρεμιέρα μου στο ρωσικό πρωτάθλημα». Ανάλογη εμπειρία είχε και ο Αντρέ Μπικέ, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είναι επικίνδυνο να κυκλοφορείς στους δρόμους της Ρωσίας αν είσαι αφρικανός. Μπορούν να σε χτυπήσουν μόνο λόγω του χρώματός σου και εάν συμβεί αυτό, η αστυνομία δε θα κάνει τίποτα. Εγώ αναγκάστηκα να αγοράσω όπλο για την αυτοπροστασία μου όσο βρισκόμουν στη Ρωσία.»

Ακόμη και ο Ζίκο, πρώην προπονητής της ΤΣΣΚΑ Μόσχας (και του Ολυμπιακού), παραδέχτηκε πως στη Ρωσία ήρθε πρώτη φορά αντιμέτωπος με εμφανείς εκδηλώσεις ρατσισμού σε γήπεδο. «Σε αγώνα με τη Δυναμό, οι οπαδοί του αντιπάλου άρχισαν να παριστάνουν τις μαϊμούδες, με σκοπό να μειώσουν τον 21χρονο επιθετικό της ΤΣΣΚΑ, Μααζού. Ύστερα από το περιστατικό, ο νεαρός παίκτης δυσκολευόταν να συνεχίσει το παιχνίδι και αναγκάστηκα να τον αντικαταστήσω. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι αυτό συνέβη στις 13 Μαϊου, μία σημαντική ημερομηνία για τον αγώνα κατά του ρατσισμού στη Βραζιλία, καθώς στις 13 Μαϊου του 1888 καταρρίφθηκε η δουλεία στη χώρα», δήλωσε ο βραζιλιάνος τεχνικός.

Ένα ακόμη παράδειγμα αυτής της συμπεριφοράς είναι τα γεγονότα της 3^ης Οκτωβρίου, στον αγώνα της Ανζί εναντίον της Σπαρτάκ Μόσχας, για το εγχώριο πρωτάθλημα του 2010. Οι οπαδοί της καυκασιανής ομάδας είχαν αναρτήσει πανό με την επιγραφή «Πέθανε ο Χίτλερ, θα πεθάνουν και τα εγγόνια του»και το σήμα της σβάστικας μέσα στο έμβλημα της Σπαρτάκ. Οι οπαδοί της Σπαρτάκ χαρακτήρισαν το πανό ως φασιστικό και στη συνέχεια, ύστερα από το γκολ που πέτυχε η ομάδα τους, προκάλεσαν επεισόδια που εξανάγκασαν την αστυνομία να παρέμβει.

Ύστερα από το τέλος του αγώνα, άγνωστοι λιθοβόλησαν το πούλμαν της ομάδας της Μόσχας, ενώ σημειώθηκαν και πυροβολισμοί, από αγνώστου ταυτότητας αυτοκίνητο, προς λεωφορείο που μετέφερε οπαδούς της Σπαρτάκ. Σε καμία περίπτωση δε σημειώθηκαν θύματα. Ωστόσο, ο προπονητής της Ανζί, Γκατζί Γκατζίεφ εξέφρασε την άποψη πως το πανό των φιλάθλων της ομάδας ήταν μία απάντηση στις επανελλειμένες φασιστικές και ρατσιστικές εκδηλώσεις, που είχε δεχτεί η ομάδα από το Νταγκεστάν και οι οπαδοί της, στην έδρα της Σπαρτάκ.

Αυτού του είδους η συμπεριφορά, προφανώς δεν έχει επηρεάσει την απόφαση της FIFA. Η διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2018 στη Ρωσία μπορεί να ανησυχεί κάποιους, προς το παρόν όμως τουλάχιστον η FIFA έχει αποφύγει να ασχοληθεί επίσημα με το θέμα. Φυσικά, ένα βαθύ κοινωνικοπολιτικό πρόβλημα όπως αυτό δεν μπορεί να λύθει από τη Διεθνή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρό της Τζόσεφ Μπλάτερ, «Η λύση στο πρόβλημα του ρατσισμού, όπως και σε οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα, βρίσκεται στη συνειδητοποίηση της ύπαρξής του. Όποιος πιστεύει πως ο ρατσισμός δεν μπορεί να υπάρξει στο χώρο του, δεν κάνει μόνο λάθος, αλλά είναι και ανεύθυνος». Η Ρωσία φαίνεται να έχει συνειδητοποιήσει το πρόβλημα και προσπαθεί να το λύσει με την επιβολή υψηλών προστίμων και αντιρατσιστικές εκδηλώσεις. Αυτό ίσως να μην καθυσηχάζει κάποιους από τους φιλάθλους που σκοπεύουν να ταξιδέψουν στη χώρα, διατηρείται, ωστόσο, η ελπίδα για ομαλή διεξαγωγή της διοργάνωσης.

Πηγές:  infox.ru, www.sports.ru

Τατιάνα Νιφλή