Η απλή εξίσωση του Ερνέστο

Δεν συμφώνησα ποτέ, αντίθετα δήλωνα ενθουσιασμένος στην προοπτική να δω τον Ολυμπιακό του Βαλβέρδε, με έναν χρόνο δουλειάς πίσω του, να δοκιμάζει την πρόοδο του σχεδίου του στην δύσκολη πίστα του ομίλου. Από τη μία ήμουν σίγουρος πως ο Βαλβέρδε δεν έχει καμία διάθεση ν’αλλάξει το σχέδιο και από την άλλη ήθελα πάρα πολύ να δω τον Ολυμπιακό να δοκιμάζει μ’αυτόν τον τρόπο να τα βγάλει πέρα στο Champions League.

Πίστη

Ποιος ο λόγος να προετοιμάζεις και δουλεύεις ένα νέο σχέδιο ποδοσφαίρου για έναν χρόνο, αν δεν το περάσεις από τις πιο αυστηρές εξετάσεις, για να δεις την πραγματική σου πρόοδο; Ποιος ο λόγος να φας τις σφαλιάρες στην διαδρομή, που είναι δεδομένες όταν το σχέδιο είναι σε εξέλιξη, αν στο τέλος αρνηθείς να περάσεις το απόλυτο τεστ και αλλάξεις το σχέδιο την κρίσιμη ώρα;

Το να απαρνηθείς τη φιλοσοφία σου για χάρη μιας “μεγαλύτερης ασφάλειας” είναι σαν να απαξιώνεις τις ατελείωτες ώρες δουλειάς που ξόδεψες για να την χτίσεις, άσκηση με την άσκηση, προπόνηση με την προπόνηση, αγώνα με τον αγώνα. Κι ο Βαλβέρδε βασίζει τα πάντα στην πίστη στο σχέδιο και στην δουλειά, δεν είχε καμία διάθεση να τα πετάξει όλα στα σκουπίδια για να το ασήμαντο κέρδος του να τον “καταλάβουν” περισσότεροι.

Τέλειο σχέδιο δεν υπάρχει

Ναι, ξέρω, ο Βαλβέρδε έχει εμμονές. Δεν τις ονομάζω έτσι κι αν το κάνω καμιά φορά είναι για συνεννοηθούμε. Δεν έχει εμμονές ο Ερνέστο, απλώς το σχέδιο του έχει ατέλειες, ελαττώματα. Και πριν προλάβετε να ρωτήσετε το γιατί, θα σας απαντήσω πως όλες οι ποδοσφαιρικές τακτικές έχουν. Τέλειο ποδοσφαιρικό σχέδιο δεν υπάρχει.

Ό,τι κι αν επιλέξεις να κάνεις στο χορτάρι, μπάζει κάπου. Για κάθε πλεονέκτημα που κερδίζεις σε κάποιον τομέα, χάνεις κάπου αλλού. Έχεις επιθετικό ακραίο μπακ, κερδίζεις παίκτη στην επίθεση, έχεις κενά πίσω. Αν περιμένεις τον αντίπαλο, έχεις περισσότερους χώρους στην κόντρα, αλλά κινδυνεύεις να κλειστείς και τελικώς να χάσεις, αν ο αντίπαλος είναι ανώτερος.  Πιέζεις ψηλά κι επιτίθεσαι, κινδυνεύεις να σε ξεσκίσουν στην αντεπίθεση. Η λίστα δεν τελειώνει.

Δεν υπάρχει τέλειο σχέδιο, ούτε στην διάταξη και κυρίως ούτε στην τακτική. Το μόνο που υπάρχει είναι ομάδες που βρίσκουν μια φιλοσοφία παιχνιδιού, δουλεύουν πολύ και την φτάνουν σε ένα πολύ υψηλό επίπεδο επιτυχίας στο χορτάρι, σε συνδυασμό με 100% κατάλληλα και εξίσου ποιοτικά εργαλεία. Τότε, ακριβώς λόγω του βαθμού επιτυχίας του σχεδίου, όλα μας φαίνονται τέλεια και, για όσο διάστημα κρατάει αυτό, έχουμε την ψευδαίσθηση πως ανακαλύφθηκε το τέλειο πλάνο που δεν έχει ατέλειες.

Εξέλιξη

Μιλάμε, λοιπόν, για εμμονές όταν βλέπουμε την άρνηση ενός προπονητή να διορθώσει το κομμάτι που δεν δουλεύει και προκαλεί προβλήματα, είτε αλλάζοντας τακτική είτε πρόσωπα. Μόνο που στην ουσία αυτό που συμβαίνει είναι πως απλώς χρειάζεται χρόνος. Ο καλός προπονητής πάντα βλέπει αυτό που δεν λειτουργεί, πάντα ξέρει και για ποιον παίκτη υπάρχουν γκρίνιες. Δεν αλλάζει, όχι γιατί είναι άσχετος ή κολλημένος, αλλά απλώς γιατί περιμένει να δει τα πράγματα να βελτιώνονται ή δοκιμάζει να βρει τις λύσεις, μαθαίνοντας καλύτερα και τους παίκτες του.

Λάθη φυσικά κι υπάρχουν. Όμως, όλη αυτή η συζήτηση περί εμμονών, κολλημάτων κι ανάγκης αλλαγής σχεδίου στα δύσκολα είναι σαν κοιτάς την ανέγερση ενός ουρανοξύστη και να διαμαρτύρεσαι στους δύο πρώτους μήνες γιατί δεν σου φαίνεται σωστές οι κολόνες, αλλά και γιατί δεν έχουν μπει τα τζάμια. Τίποτε δεν φαίνεται και πολύ ωραίο αν δεν ολοκληρωθεί και τίποτα δεν σηκώνεται ψηλά αν του αλλάζεις κάθε τρεις και λίγο τα θεμέλια και τα σχέδια.

Επιμονή χρειάζεται και δουλειά. Βλέπεις αδυναμίες, διορθώνεις, δοκιμάζεις, προχωράς, καταγγράφεις κερδισμένα και χαμένα. Κι όταν κάτι δεν βγαίνει, δεν αλλάζεις τον στόχο (που δεν είναι η επιτυχία, αλλά η ολοένα και καλύτερη εφαρμογή του σχεδίου), αλλάζεις τα πρόσωπα, την μέθοδο, κάποιες επιμέρους οδηγίες. Ποτέ δεν πειράζεις το βασικό σχέδιο. Σε όλη αυτή την ουσιαστικά ατέρμονη διαδικασία, το να μένεις πιστός δεν είναι εμμονή, είναι υποχρέωση, είναι ο μόνος δρόμος. Και τα λάθη κι οι σφαλιάρες είναι στο πρόγραμμα, αλλά για να σε διδάξουν, να σου δείξουν τις μικρές διορθώσεις που απαιτούνται, όχι για να σε κάνουν να αλλάξεις τελείως τη ρότα, ούτε για να βάλεις νερό στο κρασί σου.

Άλλος δρόμος

Έτσι χτίζονται οι ομάδες με χαρακτήρα, οι ομάδες προπονητή, αυτές που φτάνουν κάποια στιγμή να μοιάζουν σαν να βρήκαν το τέλειο σχέδιο. Και δεν αρνιέμαι πως υπάρχει κι ο άλλος δρόμος. Ομάδες που δεν έχουν κάποια πολύ συγκεκριμένη φιλοσοφία, κάνουν απλά πράγματα στο χορτάρι και στα χέρια ικανών κόους ψάχνουν, βδομάδα με τη βδομάδα, το εκάστοτε “κατάλληλο” σχέδιο και τα πρόσωπα που “κάνουν” για τον επόμενο αντίπαλο. Δεν υποτιμώ τη σημασία της προσαρμογής, ίσα-ίσα. Με σωστή εκτέλεση είναι ένας τρόπος που φέρνει αποτελέσματα στο χορτάρι, δίνει βαθμούς, ενίοτε κερδίζει και αγωνιστικούς στόχους.

Όμως, δεν είναι το ζητούμενο για όλες τις ομάδες. Κυρίως ταιριάζει σε ομάδες που ψάχνουν την υπέρβαση, που έχουν μέτριο υλικό και αναζητούν στις διαρκείς τακτικές αλλαγές το καμουφλάρισμα των αδυναμιών τους. Μια χαρά συνταγή, αλλά όχι για τις μεγάλες ομάδες, όχι γι’αυτές που οφείλουν να έχουν δικό τους χαρακτήρα, και μάλιστα θεμελιωμένο πολύ καλά.

Πραγματικό κέρδος

Αν αλλάξεις το σχέδιο ενόψει του κάθε Έμιρεϊτς που θα εμφανιστεί μπροστά σου ίσως και να έχεις καλύτερη τύχη για ένα αποτέλεσμα. Όμως, όταν θα έρθει η ώρα του κάθε Βελοντρόμ, δεν θα είσαι σε θέση να δώσεις την παράσταση που έδωσε στη Μασσαλία ο Ολυμπιακός. Σίγουρα, γίνεται και με άλλους τρόπους να φύγεις νικητής με 1-0. Όχι, όμως, μ’αυτόν τον τρόπο, με ένα 90λεπτο καθρέφτη του όγκου της δουλειάς που έχει προηγηθεί, μια νίκη πραγματική ανταμοιβή πίστης και φιλοσοφίας. Μια νίκη “εμμονής”.

Τώρα ο Ολυμπιακός έχει στα χέρια του το πραγματικό κέρδος. Και την νίκη, αλλά και την προοπτική, το μέλλον. Τις εξετάσεις που λένε πως το σχέδιο δοκιμάστηκε στα δύσκολα, φανέρωσε ατέλειες, αλλά πάνω απ’όλα φώτισε δουλειά, προσόντα κι έδωσε όραμα για το μέλλον, για το πόσο ακόμα μπορεί να βελτιωθεί το έργο στην πορεία.

Γιατί αυτή είναι η βασική διαφορά των ομάδων που δεν αποκλίνουν της ρότας κι αυτών που αλλάζουν πολλά χωρίς δισταγμό. Αυτό που μένει όταν τελειώσει το διάστημα της δουλειάς ενός προπονητή. Στην δεύτερη περίπτωση, μένουν τα όσα έχουν επιτευχθεί, οι βαθμοί, οι νίκες, τίποτε άλλο. Στην πρώτη περίπτωση, όμως, μένει μια ομάδα με σχέδιο, με φιλοσοφία, με βελτιωμένους ποδοσφαιριστές, έτοιμη για να κάνει το (όποιο) παραπάνω βήμα.

Η εξίσωση είναι απλή. Όσο περισσότερο μείνει ο Βαλβέρδε στον Ολυμπιακό, τόσο καλύτερη θα είναι η ομάδα που θα αφήσει, σε όλους τους τομείς. Κι αυτό είναι κάτι που ισχύει, δεν εξαρτάται από την νίκη στη Μασσαλία ή το τι θα γίνει στην τελευταία αγωνιστική των ομίλων. Απλώς, όταν παίρνει τέτοιες νίκες είναι πιο εύκολο να εξηγήσεις κάποια πράγματα σ’αυτούς που το μόνο που βλέπουν είναι το πόσο αργός είναι ο Ορμπάιθ και οτι αδικείται ο Φετφατζίδης.

Γι’αυτούς υπάρχει πάντα η συνέντευξη του Γεωργάτου, που δήλωσε στον Σέντρα πως δεν βλέπει πλάνο και τρόπο, αλλά ένα στυλ άρτσι-μπούρτσι με αναλαμπές, που υποθέτω πως παίζουν τον ρόλο του λουλά.