Η προϊστορία της Α1...
Σαν σήμερα, στις 23 Φεβρουαρίου του 1964 ξεκίνησε το πρώτο πρωτάθλημα της Α' εθνικής κατηγορίας και έτσι το ελληνικό πρωτάθλημα μπάσκετ αναβαθμίστηκε και πήρε σιγά σιγά την σημερινή του μορφή.
Το πρώτο πρωτάθλημα Ελλάδας διεξήχθη την αγωνιστική περίοδο 1927-28 υπό την αιγίδα του ΣΕΓΑΣ και νικητής αναδείχτηκε ο Ηρακλής. Τα πρώτα χρόνια το πρωτάθλημα διεξαγόταν σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση πραγματοποιούνταν τα τοπικά πρωταθλήματα Αθηνών και Θεσσαλονίκης και στην συνέχεια οι πρώτοι των τοπικών πρωταθλημάτων συγκροτούσαν το πανελλήνιο πρωτάθλημα.
Το 1964 είναι χρονιά - σταθμός για το ελληνικό μπάσκετ, αφού θεσπίζεται η Α' εθνική κατηγορία Ανδρών. Οι βασικές διαφορές σε σχέση με παλαιότερα είναι οτι πλέον γίνονται αγώνες στις έδρες και των δύο ομάδων και δεν χρειάζεται πρόκριση από το τοπικό πρωτάθλημα για την τελική φάση του πανελληνίου.Στο ντεμπούτο της Α' εθνικής κατηγορίας συμμετείχαν δέκα ομάδες (ΑΕΚ, Ηρακλής, Παναθηναϊκός, Σπόρτινγκ, Άρης, Πανελλήνιος, Τρίτων, ΧΑΝΘ, Ανατόλια και Ολυμπιακός) ενώ στην πρώτη θέση ισοβάθμησαν η ΑΕΚ και ο Ηρακλής που συγκέντρωσαν από 31 βαθμούς και οδηγήθηκαν σε αγώνα μπαράζ.
Σε εκείνον τον αγώνα που διεξήχθη στο Παναθηναϊκό Στάδιο στις 10 Μαίου 1964 μπροστά σε 15000 θεατές, η ΑΕΚ κατάφερε να επικρατήσει του Ηρακλή με σκορ 94-74 και αναδείχτηκε έτσι η πρώτη πρωταθλήτρια της Α' εθνικής κατηγορίας.
Η ΑΕΚ κατάκτησε και τους δυο επόμενους τίτλους, δηλαδή το 1965 και το 1966. Το 1964 για την ένωση αγωνίστηκαν οι: Χρηστέας, Αμερικάνος, Βασιλειάδης, Λαρεντζάκης, Δερμανούτσος, Ζούπας, Τρόντζος, Τσάβας, Μόσχος, Νικητόπουλος, Οικονόμου, Μπαμπανικολός, Ατταλάς, Θεοδωρόπουλος, ενώ στην ομάδα του Ηρακλή συμμετείχαν οι Μούμογλου, Σιμιρδάνης, Μπούσιος, Βλαχόπουλος, Τρυφέρης, Μανώλας, Ζήκος, Σπονδυλίδης, Πατιερίδης, Μανώλας,Ξάνθος και Φρύδας.
Πρωτάθλημα Α' εθνικής κατηγορίας 1964-τελική κατάταξη:
ΟΜΑΔΕΣ Ν-Η ΒΑΘ.
1.ΑΕΚ 13-5 31
2.Ηρακλής 13-5 31
3.Παναθηναϊκός 12-6 30
4.Σπόρτιγκ 11-7 29
5. Άρης 11-7 29
6.Πανελλήνιος 9-9 27
7.Τρίτων 6-12 24
8.ΧΑΝΘ 5-13 23
9.Ανατόλια 5-13 23
10. Ολυμπιακός 5-13 23
Το 1987 η Α' εθνική κατηγορία μετονομάστηκε σε Α1 και πήρε σχεδόν τη μορφή που έχει και σήμερα. Πρώτος πρωταθλητής της Α1 αναδείχτηκε ο Άρης νικώντας στα πλέι οφ τρείς φορές τον Πανιώνιο και έχοντας κορυφαίο σκόρερ τον μεγάλο Νίκο Γκάλη.
Τέλος δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στην τραγική ειρωνεία της υπόθεσης... Οι δυο πρώτες ομάδες που έφτασαν σε τελικό της μεγάλης κατηγορίας κινδυνεύουν και οι δυο εν έτη 2011 να υποβιβαστούν... Αξίζει επίσης να σημειωθεί οτι η ΑΕΚ ανήκει στις τρείς ομάδες που συμμετέχουν ανελλιπώς σε όλα τα πρωταθλήματα από την καθιέρωση της Α' εθνικής την περίοδο 1963-64 ως σήμερα, οι άλλες δυο είναι ο Παναθηναϊκός και ο Άρης ενώ ο ΠΑΟΚ έχει μόνο μια απουσία στο πρώτο πρωτάθλημα του 1964.
