Ρευματοειδής αρθρίτιδα και διατροφή

Πώς επιδρά η διατροφή και τι πρέπει κανείς να προσέξει για να μην επιδεινώσει την κατάσταση του; Πως μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του;
Ενέργεια

Το σωματικό βάρος  καλό είναι να το παρακολουθούμε και ανάλογα να ρυθμίζουμε την προσλαμβανόμενη ενέργεια, ώστε να επιτύχουμε το επιθυμητό βάρος. Το επιθυμητό βάρος είναι εκείνο το οποίο βρίσκεται τουλάχιστον μέσα στα υγιή πλαίσια. Έχει παρατηρηθεί μάλιστα πως πολλοί είναι οι ασθενείς που έχουν προβλήματα υποθρεψίας μιας και σε περιόδους έξαρσης της ασθένειας έχει σημειωθεί αύξηση του βασικού μεταβολισμού και του καταβολισμού των πρωτεϊνών.

Συνήθως ένας εύκολος τρόπος είναι η χρήση του δείκτη μάζας σώματος, ο οποίος υπολογίζεται ως εξής: σωματικό βάρος (Κιλά)/ύψος2 (m2). Επιθυμητός Δείκτης Μάζας Σώματος είναι συνήθως είναι τιμές μεταξύ 20-25. Πάνω από το 25 σημαίνει ότι καλό είναι να χάσετε βάρος, και κάτω από το 18.5 καλό είναι να πάρετε.
Πρωτεΐνες

Όσον αφορά τις πρωτεΐνες, οι ασθενείς οι οποίοι δεν λαμβάνουν μέσα από τη διατροφή τους τα αναγκαία συστατικά ή βρίσκονται στη φλεγμονώδη φάση της πάθησης οι ανάγκες του οργανισμού αυξάνονται. Για να κατανοήσουμε την αύξηση αυτή, οι συνήθεις προτεινόμενες τιμές ανά κιλό σωματικού βάρους κυμαίνονται μεταξύ του 0.8-1 γραμμαρίου πρωτεΐνης την ημέρα, έτσι στις περιπτώσεις που προαναφέραμε οι ανάγκες του οργανισμού κυμαίνονται μεταξύ του 1.5 με 2 γραμμαρίων ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα.

Λίπη

Οι δίαιτες πολύ χαμηλών ποσοστών λίπους δεν ενδείκνυνται για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα μιας και μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένα επίπεδα βιταμίνης Α και Ε στο αίμα, με αποτέλεσμα να επιδεινώνουν την πάθηση.
Αντί να μειωθούν τα λίπη από τη διατροφή, καλό είναι να αλλάξει ο τύπος των λιπών ώστε να είναι πιο χρήσιμα στον οργανισμό. Τα ω-3 λιπαρά οξέα φαίνεται να έχουν μεγάλη απήχηση στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και καθώς φαίνεται με θετικά αποτελέσματα.

Μερικά άλλα λίπη προέλευσης από θαλασσινά και ορισμένα φυτικά λίπη ιδιαίτερα το λάδι ελιάς και το λεγόμενο “Evening Primrose” έχουν καθώς φαίνεται έμμεσες αντιφλεγμονώδεις  δράσεις.
Σαν συμπέρασμα, καλό είναι να δείχνουμε προτίμηση στα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα τα οποία φαίνονται να έχουν αντιφλεγμονώδη επίδραση αλλά δεν παρουσιάζουν διορθωτική επίδραση στις βασικές ανοσολογικές διαδικασίες που έχουν να κάνουν με τις αρθροπάθειες.

Μέταλλα, Βιταμίνες και Αντιοξειδωτικά

Μελέτες σε ζώα έχουν παρουσιάσει ότι η βιταμίνη Ε σε συνάρτηση με τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα μπορεί να προκαλέσει βελτίωση της πάθησης.
Άλλες πάλι έρευνες, όσον αφορά την ρευματοειδή αρθρίτιδα που εμφανίζεται σε άτομα νεαρής ηλικίας, έχουν παρατηρήσει χαμηλές συγκεντρώσεις αντιοξειδωτικών στο αίμα των νεαρών ατόμων και πως μπορεί να ωφεληθούν από την αύξηση πρόσληψης λαχανικών και φρούτων.
Ευρωπαϊκές κλινικές έρευνες έχουν παρουσιάσει μείωση πόνου στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα που λαμβάνουν βιταμίνη Ε και άλλα αντιοξειδωτικά.
Περισσότερα λαχανικά και φρούτα – τουλάχιστον 5 μερίδες συνολικά την ημέρα, 1 μερίδα = 1 φλιτζάνι του τσαγιού

Οι ασθενείς συχνά έχει παρατηρηθεί πως  έχουν χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου, φυλλικού οξέος και μαγνησίου από τις προτεινόμενες.
Σε πιο προχωρημένα στάδια της πάθησης πολλές φορές παρατηρείται δυσκολία στην απορρόφηση του ασβεστίου και της βιταμίνης D και μείωση της οστικής πυκνότητας, που μπορεί να οδηγήσουν σε οστεοπόρωση. Οπότε, η διατροφική ενίσχυση με τα παραπάνω είναι θεμιτή, ή ακόμα και η λήψη συμπληρωμάτων όταν πλέον υπάρχουν σημάδια ανάγκης από τον οργανισμό. Η βιταμίνη D προσλαμβάνεται από τον οργανισμό είτε με τις τροφές είτε μέσω της καθημερινής έκθεσης στο ήλιο (με προσοχή πάντα) για παράδειγμα όταν βγαίνετε μια βόλτα.

Άλλα στοιχεία

Επιστημονική βιβλιογραφία έχει εξετάσει την ελεγχόμενη νηστεία για την βελτίωση της φλεγμονής των αρθρώσεων. Η νηστεία αυτή όταν ακολουθείται από χορτοφαγική δίαιτα  μπορεί να αποφέρει καλά αποτελέσματα γεγονός που έχει ελεγχθεί από κλινικές και εργαστηριακές έρευνες. Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν είναι καλό να γίνεται χωρίς την βοήθεια των ειδικών.

Σε πιο δύσκολο βαθμό βρίσκεται η χορτοφαγική δίαιτα με χρήση προϊόντων χωρίς γλουτένη, που από όσο φαίνεται έχει φέρει επίσης θετικά αποτελέσματα σε αρκετούς ασθενείς. Η βελτίωση αυτή μπορεί να οφείλεται στην μείωση της ανοσο-αντίδρασης στα αντιγόνα των τροφίμων, τα οποία εξαλείφονται μέσω των αλλαγών στη διατροφή.

Επίσης αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών φαίνεται να έχει καλά αποτελέσματα.
Με άλλα λόγια, σε μερικούς ασθενείς, ορισμένα τρόφιμα (κυρίως ζωικής προέλευσης και γαλακτοκομικά) έχουν αποδειχθεί πως επιδεινώνουν τα συμπτώματα της ασθένειας.  Η αποφυγή αυτών των τροφίμων ή κάποιων ομάδων τροφίμων δείχνει να έχει έστω βραχυπρόθεσμο όφελος. Η καλύτερη λοιπόν χρήση της παραπάνω πληροφορίας, μέχρι να γίνουν περαιτέρω έρευνες, είναι να παρατηρήσουμε αν υπάρχουν τροφικές αλλεργίες ή δυσανεξίες και τι τις προκαλεί.

Συμπερασματικά

Οι ασθενείς καλό είναι να ενθαρρύνονται να ακολουθήσουν μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή που στοχεύει ή διατηρεί ένα υγιές βάρος. Επίσης, να ενημερώνονται για τις εξελίξεις γύρω από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και να υιοθετούν εκείνες τις συμβουλές που δείχνουν να βελτιώνουν την πάθηση αλλά και έχουν ερευνηθεί σε βάθος ώστε να μην βλάπτουν τον οργανισμό τους.

Επιλέξτε ποικιλία τροφίμων

•    Να προσέχετε το ισοζύγιο ενέργειας μέσα από την ανάλογη λήψη τροφών και τη σωματική δραστηριότητα, ώστε να διατηρείτε ή να βελτιώνετε το βάρος σας
•    Επιλέξτε μια διατροφή άφθονη σε λαχανικά και φρούτα
Επιλέξτε μια διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά (ζωικά λίπη, πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα)
•    Επιλέξτε μία διατροφή πλούσια σε ψάρια και θαλασσινά
•    Επιλέξτε προϊόντα πλούσια σε φυτικές ίνες
•    Επιλέξτε μια διατροφή μέτρια σε ζάχαρη και κατά συνέπεια σε γλυκά
•    Εάν πίνετε οινοπνευματώδη ποτά, καλό είναι να υπάρχει μέτρο