Θλάση οπίσθιων μηριαίων

Η μυϊκή ομάδα η οποία βρίσκεται στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού ( οπίσθιοι μηριαία μύες ) αποτελείται από τρεις μύες ( εικόνα 1 ) :

•    Δικέφαλο μηριαίο
•    Ημιημενώδη
•    Ημιτενοντώδη

Οι οπίσθιοι μηριαίοι μύες λυγίζουν ( κάμπτουν ) το γόνατο και τεντώνουν ( εκτίνουν ) το ισχίο. Δραστηριοποιούνται στο τρέξιμο , στα άλματα , σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο και πολεμικές τέχνες κατά την διάρκεια λακτισμάτων . Όταν οι μύες αυτοί συσπούνται πολύ δυνατά ή απότομα τότε ασκούνται δυνάμεις κατά μήκος τους.

Σε περίπτωση όπου οι δυνάμεις αυτές ξεπερνούν την αντοχή τους τραυματίζονται. Αυτοί η κατάσταση είναι γνωστή σαν θλάση των οπισθίων μηριαίων μυών. Η Θλάση των οπίσθιων μηριαίων μυών μπορεί να διαχωριστεί σύμφωνα με την σοβαρότητα της σε τρεις βαθμούς:

•    1ος βαθμός :  υπάρχει ρήξη σε ένα μικρό αριθμό ινών των οπίσθιων μηριαίων όπου υπάρχει ελαφρύς πόνος  και πλήρη λειτουργικότητα του ατόμου.
•    2ος βαθμός :  σημαντικός αριθμός ινών των οπίσθιων μηριαίων μυών έχει υποστεί ρήξη και έχουμε μερική απώλεια της λειτουργικότητας. 
•    3ος βαθμός : όλες οι μυϊκές ίνες των οπίσθιων μυών έχουν υποστεί ρήξη και έχουμε μεγάλη απώλεια της λειτουργικότητας του ατόμου.
Η πλειοψηφία των θλάσεων είναι  δευτέρου βαθμού.

Αίτια της θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Η θλάση των οπίσθιων μηριαίων μυών συνήθως  συμβαίνει σε ξαφνική και απότομη συστολή τους όταν βρίσκονται σε θέση διάτασης. Αυτό συμβαίνει κατά την διάρκεια τρεξίματος ή όταν για παράδειγμα ένας ποδοσφαιριστής επιχειρήσει μια πολύ ψηλή κλωτσιά. Συνήθως την παρατηρούμε σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο , τον στίβο ( ταχύτητες , άλμα εις μήκος ) και το χόκεϊ. Θλάση στους οπίσθιους μηριαίους συμβαίνει σε μεγαλύτερους σε ηλικία αθλητές και όταν δεν έχει προηγηθεί σωστή προθέρμανση (άρθρο : προθέρμανση και αποθεραπεία).

Συμπτώματα της θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Οι ασθενείς με θλάση σας οπίσθιους μηριαίους αισθάνονται  έναν ξαφνικό « κοφτερό» πόνο  ή μια αίσθηση τραβήγματος στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού κατά την δραστηριότητα η οποία προκάλεσε τον τραυματισμό. Σε  μικρού βαθμού θλάσης ( πρώτου βαθμού) υπάρχει δυνατότητα της συνέχισης της δραστηριότητας χωρίς ιδιαίτερες ενοχλήσεις. Στο τέλος όμως  της δραστηριότητας τα συμπτώματα θα αυξηθούν. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις ( δευτέρου και τρίτου βαθμού ) ο ασθενής αδυνατεί να συνεχίσει την δραστηριότητα και  χρειάζεται βοήθεια για να αποσυρθεί από τον αγωνιστικό χώρο.

Οι ασθενείς μα θλάση στους οπίσθιους μηριαίους βιώνουν πόνο κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων  οι οποίες φορτίζουν τους μυς αυτούς.  Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν το περπάτημα ( ιδιαίτερα σε ανηφορικό έδαφος ) κατεβαίνοντας ή ανεβαίνοντας σκάλες , το τρέξιμο , τα άλματα και το κλώτσιμα της μπάλας. Επίσης συνηθισμένο είναι να υπάρχει πόνος και δυσκαμψία μετά από τις παραπάνω δραστηριότητες ή την επόμενη το πρωί. Τέλος στην περιοχή της θλάσης υπάρχει πρήξιμο , μυικός σπασμός αδυναμία , ευαισθησία και μώλωπες.

Διάγνωση της θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Η υποκειμενική ( λήψη ιστορικού ) και η αντικειμενική ( κλινική εξέταση ) αξιολόγηση είναι επαρκείς για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση της θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών και στο ποιος από τους τρεις έχει υποστεί μεγαλύτερο τραυματισμό. Επιπλέον εξετάσεις ( μαγνητική τοπογραφία, διαγνώστικος υπέρηχος ) επιδεινώνουν την κάκωση και προσδιορίζουν τον ακριβή βαθμό της θλάσης.

Θεραπεία της θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Οι περισσότεροι ασθενείς με ρήξη πρώτου ή δευτέρου βαθμού αναρρώνουν πλήρως με την κατάλληλη φυσικοθεραπεία.

Ο βαθμός επιτυχίας της θεραπείας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συνεργασία του ασθενή με τον φυσικοθεραπευτή. Πολύ βασικό είναι η αποφυγή των δραστηριοτήτων που αυξάνουν τα συμπτώματα. Αυτό βοηθάει τον οργανισμό να επουλώσει τους τραυματισμένους ιστούς.

Αποφεύγοντας δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, το κλώτσιμα της μπάλας και τα άλματα. Αγνοώντας τον πόνο και τα συμπτώματα και συνεχίζοντας  την πλήρη δραστηριότητα η κατάσταση περνάει στο χρόνιο στάδιο. Άμεση και κατάλληλη θεραπεία είναι βασική για  την γρήγορη αποκατάσταση και επούλωση του τραυματισμού.

Η θεραπεία τις πρώτες 72 ώρες στόχο έχει την μείωση του πόνο και του οιδήματος. Οπότε ο ασθενής ξεκουράζει το σκέλος και εφαρμόζει συχνά ( 3 με 4 φορές την ημέρα) παγοθεραπεία.

Πρόγραμμα ενδυνάμωσης και βελτίωσης της ελαστικότητας των μυών εφαρμόζει το ταχύτερο δυνατό , έτσι ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες επαναπατρισμού.

Προσεκτική αξιολόγηση των παραγόντων που συντέλεσαν στον τραυματισμό απαιτείται από των φυσικοθεραπευτή  έτσι  ώστε να προληφθεί ο επανατραυματισμός.

Πρόγνωση της θλάση των οπίσθιων μηριαίων μυών.

Με κατάλληλη θεραπεία οι ασθενείς με θλάση στους οπισθίους μηριαίους  αναρρώνουν σε διάστημα μιας με τρεις βδομάδες ( πρώτου η δευτέρου βαθμού ). Σε περίπτωση σοβαρότερων θλάσεων ( τρίτου βαθμού ) η  πλήρης αποκατάσταση διαρκεί 6 μήνες ή  περισσότερο.

Παράγοντες πρόκλησης θλάσης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες οι οποίοι ευθύνονται για την θλάση των οπίσθιων μηριαίων μυών. Απαραίτητο είναι να αξιολογηθούν και να διορθωθούν από τον φυσικοθεραπευτή. Μερικοί από αυτούς είναι :
•    μειωμένη ελαστικότητα των οπισθίων μηριαίων μυών (ασκήσεις ελαστικότητας οπισθίων μηριαίων μυών)
•    αδυναμία των οπισθίων μηριαίων μυών (ασκήσεις ενδυνάμωσης οπισθίων μηριαίων μυών)
•    ανεπαρκής προπόνηση
•    αδυναμία γλουτιαίων μυών (ασκήσεις ενδυνάμωσης γλουτιαίων μυών)
•    δυσκαμψία τετρακεφάλου (ασκήσεις ελαστικότητας τετρακέφαλων  μυών)
•    λάθος τεχνική στο αγώνισμα
•    λάθος θέση / στάση του σώματος
•    κακή φυσική κατάσταση
•    κούραση
•    ανεπαρκής προθέρμανση (άρθρο : προθέρμανση και αποθεραπεία)
•    ανεπαρκής αποκατάσταση θλάσης οπίσθιων μηριαίων μυών
•    μυϊκές ανισορροπίες

Φυσικοθεραπεία  για την θλάση των οπίσθιων μηριαίων μυών

Η φυσικοθεραπεία είναι ζωτικής σημασίας στην θλάση των οπισθίων μηριαίων μυών όχι μόνο για την ταχύτερη ανάρρωση αλλά και για την πρόληψη του επανατραυματισμού. Η φυσικοθεραπεία περιλαμβάνει :

•    τεχνικές μαλακών μορίων ( μάλαξη)
•    ηλεκτροθεραπεία
•    διατάσεις (ασκήσεις ελαστικότητας οπίσθιων μηριαίων μυών) 
•    τεχνικές χαλάρωσης των μυών ( muscle energy techniques)
•    παγοθεραπεία ή θερμοθεραπεία (άρθρο κρύο ή ζεστό;   ή   άρθρο Κ.Α.Π.Α.)
•    εκπαίδευση
•    τεχνική στεγνής βελόνας ( βλέπε άρθρο : Tεχνική της στεγνής βελόνας (dry needle) στον μυοπεριτονιακό πόνο (myofascial trigger points )
•    πρόγραμμα βελτίωσης της ελαστικότητας και της δύναμης των οπίσθιων μηριαίων μυών

Του  Φίλιππου Γκέκη, ΡΤ, ΜΤ (Φυσικοθεραπευτής)